Herb miasta

• lewa strona - Orzeł Biały w złotej koronie,

• prawa strona, górna połowa - listek topoli,

• prawa strona, dolna połowa - murek z czerwonej cegły.

• Orzeł Biały jest kopią orła z nagrobka króla Kazimierza Jagiellończyka (ur. 30 listopada 1427 w Krakowie, zm. 7 czerwca 1492 w Grodnie) z Kaplicy Świętokrzyskiej w Katedrze na Wawelu.
  Król Kazimierz Jagiellończyk, panujący w latach 1447 - 1492, zakończył definitywnie wieloletnie konflikty z Zakonem Krzyżackim. Zasłużył się w walce z Krzyżakami, szczegołnie podczas Wojny Trzynastoletniej, zakończonej Pokojem Toruńskim. Przyłączył do Korony ziemię oświęcimską, oraz część północnego Mazowsza. Umierając, pozostawił Polskę w rozkwicie gospodarczym. Zasługi Króla Kazimierza Jagiellończyka związane z Mazowszem spowodowały, iż to właśnie jego Orzeł Biały znalazł się w Herbie Ząbek.
  Złota korona symbolizuje władzę królewską, oraz własność królewską, którą była m.in. ówczesna wieś - Wola Zambkowa.
  (autorem nagrobka i orła króla Kazimierza Jagiellończyka był Wit Stwosz)

• Listek topoli odnosi się do licznego drzewostanu topoli na terenie Ząbek. Symbolizuje także życie, oraz zagadnienie ochrony środowiska w mieście.
  Dodatkowo upamiętnia Michała Szuberta - urodzonego w Ząbkach biologa i botanika, profesora Uniwersytetu Warszawskiego, oraz założyciela Ogrodu Botanicznego w warszawskich Łazienkach.

• Murek z czerwonej cegły symbolizuje wielki przemysł cegielniany w Ząbkach, zapoczątkowany przez hr. Platera pod koniec XIX wieku, który przetrwał do drugiej połowy wieku XX (ostatnią cegielnię w Ząbkach otwarto w 1968 roku).

• 1983 rok, XII Sesja Miejskiej Rady Narodowej w Ząbkach - przewodniczący MRN Edmund Kupiec, zaproponował radnym ustanowienie herbu dla miasta.

• Powołana została komisja do przygotowania projektu. Skład komisji: Przewodniczący - Ryszard Żbikowski, członkowie - Jan Suchodolski, Henryk Nowak.

• Podjęto decyzję o wstrzymaniu prac nad projektem herbu, do momentu opracowania monografii miasta, której przygotowanie zaproponowano Ryszardowi Żbikowskiemu.

• 21 lipca 1985 roku, podczas uroczystej sesji Miejskiej Rady Narodowej Ryszard Żbikowski złożył na ręce przewodniczącego MRN - Edmunda Kupca, gotową monografię Miasta Ząbki.

• Ogłoszono konkurs na projekt herbu wśród mieszkańców i młodzieży szkolnej.

• Do konkursu zgłoszono trzy projekty wykonane przez mieszkańców i sześciesiąt osiem projektów wykonanych przez uczniów szkół nr 1 i 2.

• 18 maja 1987 w Szkole Podstawowej nr 2, komisja w składzie: Jan Suchodolski (sekretarz Towarzystwa Przyjaciół Miasta Ząbki), Teresa Jurkiewicka (nauczyciel wychowania plastycznego w szkole nr 1), Alicja Bagłaj (nauciel wychowania plastycznego w szkole nr 2), oraz Andrzej Walulik (kierownik referatu architektury u budownictwa Urzędu Miasta), wybrała spośród przedłożonych prac konkursowych, jako zwycięski projekt Ryszarda Żbikowskiego.

• 29 maja 1987 roku, podczas uroczystej sesji Miejskiej Rady Narodowej, radny Henryk Nowak odczytał protokół przygotowany przez Komisję do ustanowienia herbu, prezentując zwycięski projekt Ryszarda Żbikowskiego - radni jednogłośnie zatwierdzili go uchwałą, jako obowiązujący Herb Miasta Ząbki.

• Antoni Sosnowski - mieszkaniec Ząbek, wykonał bezpłatnie oryginał herbu.

• Szkoła nr 1 - I miejsce - Edyta Kowalczyk

• Szkoła nr 1 - II miejsce - Alicja Rosiak

• Szkoła nr 1 - III miejsce - Jolanta Rżykowska

• Szkoła nr 1 - IV miejsce - Dorota Łazowska

• Szkoła nr 1 - V miejsce - Agnieszka Chruszcz

• Szkoła nr 2 - I miejsce - Ewa Mońska

• Szkoła nr 2 - II miejsce - Elwira Bąk

• Szkoła nr 2 - III miejsce - Grażyna Żelaźnicka

• Szkoła nr 2 - IV miejsce - Arkadiusz Potęga

• Szkoła nr 2 - V miejsce - Robert Jędra

• Szkoła nr 2 - VI miejsce - Małgorzata Wrzosek

• Szkoła nr 2 - VII miejsce - Dariusz Poichter

• Projekt autorstwa Andrzeja Haydera
  - lewa strona tarczy zawierała część godła państwowego z czasów panowania księcia Konrada Mazowieckiego (1202 - 1247),
  - prawa strona część górna zawierała listek topoli,
  - prawa strona część dolna zawierała murek z czerwonej cegły,
  Całość była dopełniona przez listek laurowy.
  

• Projekty autorstwa Andrzeja Zalewskiego (złożył trzy propozycje)
  Jedna z nich zawierała tarczę, w której w głównej części umieszczony był murek z czerwonej cegły, w środku fragmenty budowli z umieszczoną na niej literą Z. Nad budowlą umieszczona była korona.

Projekty Panów Andrzeja Haydera i Ryszarda Żbikowskiego, wg powyższych opisów, można uznać, że niewiele się różnią od siebie. Ważnym argumentem na rzecz projektu Pana Ryszarda, był wybór królewskiego orła. Orzeł Konrada Mazowieckiego z projektu Pana Andrzeja, poniekąd symbolizuje tragedię - sprowadzenie Zakonu Krzyżackiego do Polski. Orzeł Kazimierza Jagiellończyka z projektu Pana Ryszarda, symbolizuje sukces - zakończenie konfliktu z Zakonem Krzyżackim i doprowadzenie do Pokoju Toruńskiego.

Uzupełnienie z dnia 24 marca 2013 r:

Należy zwrócić uwagę, na jeden "detal" dotyczący Herbu Miasta Ząbki - jest on nieheraldyczny.
Określenie "herb nieheraldyczny" oznacza, że został zaprojektowany bez uwzględnienia zasad dotyczących układu i symboliki stosowanej w heraldyce.

Pierwszym elementem niezgodnym z zasadami konstruowania herbów, jest zastosowany w ząbkowskim herbie podział pola tarczy. Lewa strona tarczy naszego herbu wykorzystuje podział w słup, a prawa strona - w pas. Tego typu podział pól tarczy nigdy nie był stosowany w heraldyce.

Podział pola tarczy zastosowany w ząbkowskim herbie.


Stosowane podziały pola tarczy, kolejno: w pas, w słup, w skos, z lewa w skos,
w rosochę, skosem w krzyż, w krzyż.

Drugim elementem niezgodnym z zasadami jest ilość rzędów cegieł, oraz ich wielkość - jest ich za dużo i są za małe. Dlaczego powinno być ich mniej? Otóż pierwotnym zadaniem znaków herbowych, była ich rozpoznawalność i czytelność z dużej odległości, stąd wzory i rysunki herbu powinny być jak najbardziej proste i maksymalnie duże, prezentując podstawowe cechy użytego obiektu.

Wielkość cegieł stosowanych w herbach, na przykładzie muru ceglanego z herbu szlacheckiego Prawdzic,
w porównaniu z cegłami zastosowanymi w ząbkowskim herbie.

Kolorystyka herbu: tu należy przyznać, że kolory zastosowane w naszym herbie są zgodne z zasadami heraldyki. Po pierwsze zastosowano barwy czerwoną i zieloną (w herbach stosuje się barwy, tzw. tynktury: czerwoną, zieloną, niebieską i czarną, oraz czasami purpurową i cielistą). Po drugie użyte zostały metale złoto (kolor żółty) i srebro (kolor biały). Prawidłowo także zastosowano zasadę alternacji, czyli odpowiednie łączenie barw i metali - metal występuje wyłącznie na barwie, lub na odwrót (nigdy barwa na barwie, a tylko sporadycznie metal na metalu). W naszym przypadku srebro orła ułożono na barwie czerwonej, a zieleń liścia topoli na złocie, dzięki czemu osiągnięto odpowiedni kontrast i dobrą widoczność z dużej odległości. Widoczna jest także prostota w ilości barw i metali, która realizuje zasadę ograniczenia ilości tynktur, tak by maksymalnie zwiększać rozpoznawalność herbu na odległość.

W efekcie nasz herb jest i nie jest heraldyczny: kolorystyka jest zgodna z zasadami, a układ i szczegółowość są dowolne.